WYKAZ
PARAFII I DEKANATÓW DIECEZJI ŁUCKO - ŻYTOMIERSKIEJ

Diecezja Łucko-Żytomierska
Parafie w/g Elenchusa z 1843r.

Dekanat Łucki

Łuck katedra – kościół parafialny p.w. Św. Trójcy oraz Św. Apostołów Piotra i Pawła. Pierwsza drewniana katedra p.w. Trójcy Świętej fundacji księcia Witolda wybudowana w 1427 r. spłonęła w 1724 r.. Odbudowana w 1725 r. spłonęła ponownie 5.09.1781r. Obecna katedra to kościół pojezuicki p.w. Św. Apostołów Piotra i Pawła, wybudowany w 1610 r., konsekrowany w 1640 r. W 1787 r. kościół podniesiono do rangi katedry, poświęcono i nadano tytuł Św. Trójcy oraz Św. Apostołów Piotra i Pawła.
Ołyka – kolegiata i kościół parafialny p.w. Św. Trójcy. Pierwszy kościół drewniany wybudowany i uposażony zapisem z 1858 r. przez księcia Stanisława Radziwiłła. Nowy murowany wzniósł w latach 1635-1640 książę Albrecht Radziwiłł. Konsekrowany w 1640 r., w 1641 r. podniesiony rangi kolegiaty.
* Kaplica w Humiennikach, murowana z 1797 r.
Torczyn – Kościół p.w. Św. Trójcy. Pierwszy kościół drewniany wybudowany został przez biskupa Jerzego Falczewskiego w 1540 r,. Nowy kościół drewniany, wybudowany w 1778 r. przez biskupa Feliksa Turskiego obok ruin poprzedniego.
Nieświcz – Kościół p.w. Św. Macieja Apostoła, Murowany wybudowany w latach 1612-18., odnowiony oraz powiększony w 1802r. przez Antoniego Sobolewskiego i Jana Majewskiego, konsekrowany w 1808 r.
* Kaplica w Ławrowie, murowana z 1816 r.
Skurcze – Kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P. Pierwszy kościół murowany. ufundowany w 1609 r. przez Jana Charlęskiego, podkomorzego łuckiego. Nowy murowany kościół wzniesiony w 1803 r. przez dziedzica Stanisława Zagórskiego konsekrowany w 1809r.
Sokól (Sokul) - Pierwszy kościół drewniany p.w. N.M.P. Wspomożenia Wiernych ufundowany w 1639 r. przez dziedziczkę Sokóla Aleksandrę Jełowicką. W 1784 r. ks. Łukasz Wierzbicki wybudował nowy kościół drewniany p.w. Wniebowzięcia N.M.P. Parafia istnieje od 1623 r.
Wiszenki - Kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P, drewniany ufundowany w 1639 r. przez dziedziczkę Sokóla Aleksandrę Jełowicką, odnowiony w 1771 r. przez Stanisława Manieckiego – właściciela Wiszenek
Kołki - Kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P., drewniany wybudowany w 1674r. przez Samuela Kazimierza Leszczyńskiego oboźnego koronnego i w tym samym czasie konsekrowany.
Włodzimierzec – Kościół p.w. Św. Józefa Oblubieńca NMP. Pierwszy kościół drewniany ufundowany w 1703 r. przez Jana Kaszewskiego spłonął w 1723 r. Nowy kościół murowany wzniesiony w 1827 r. przez hr. Wincentego Krasickiego i w tym samym roku poświęcony. Parafia istnieje od 1705 r.
Dombrowica (Dąbrowica) - Kościół p.w. Św. Jana Chrzciciela. Pierwszy kościół drewniany oo. Pijarów wzniesiony w 1684 r przez księcia Jana Dolskiego, nowy kościół murowany wzniesiony w 1702 r., konsekrowany w 1742 r. Po kasacie klasztoru w 1832 r. został przekształcony w kościół parafialny.
Bereźnica – Kościół p.w. Św. Rafała Archanioła. Pierwszy kościół drewniany wzniesiony w 1614 r. przez Janusza Ostrogskiego został spalony na początku XVII w. W 1726 r., staraniem Bolesława Skirmunta, wzniesiono nowy kościół drewniany z murowanym prezbiterium, konsekrowany w 1742 r.
* Kaplica w Niemowiczach, drewniana 1824 r.
* Kaplica w Kurażu, murowana z 1815 r., fundacji Ignacego Kaszowskiego.
* Kaplica w Horodżcu, murowana z 1810 r.

Dekanat Dubno

Dubno
1. Kościół parafialny p.w. Św. Jana Nepomucena. Pierwszy kościół drewniany p.w. Św. Jana Nepomucena spłonął wraz z archiwum parafialnym w 1811 r. Nowy kościół murowany wybudowany kosztem parafian pod nadzorem ks. Alojzego Osińskiego w latach 1817-1830, poświęcony w 1830 r. Parafia istnieje od 1612 r.
2. Kościół klasztoru ss. Karmelitanek p.w. Św. Józefa Oblubieńca NMP ufundowany w 1660r. przez Anastazję Czarnecką, konsekrowany w 1841 r.
3. Kościół Bernardynów p.w. Niepokalanego Poczęcia N.M.P z ok. 1620 r., fundacji Janusza Ostrogskiego. Po kasacie klasztoru zamieniony w 1868 r. na cerkiew prawosławną.
Młynów – Kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P., murowany, wybudowany w 1785 r. przez hr. Janusza Chodkiewicza i poświęcony w tym samym roku. Do 1833 r. był to kościół filialny parafii w Koblinie.
Łysin – Kościół p.w. Przemienienia Pańskiego. Pierwszy kościół drewniany wybudowany przez dziedzica Adama Drewnowskiego w 1724 r., od 1792 r. zamknięty. Staraniem proboszcza Stanisława Karpowicza i wiernych wybudowano nowy murowany kościół i od 6 sierpnia 1800 r. rozpoczęto nabożeństwa. Do 1830 r był kościołem filialnym parafii Beresteczko.
Złoczówka – Kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P. Pierwszy kościół drewniany ufundowany w 1609 r. przez podkomorzego Adama Prusinowskiego, konsekrowany w 1741r. Nowy kościół murowany został wzniesiony w 1865 r.
* Kościół filialny p.w. Św. Trójcy w Boremlu, murowany, wybudowany w 1782 r. przez Franciszka Czackiego. W 1832 r. zamknięty przez władze carskie i przekazany prawosławnym.
* Kaplica w Bilczach, murowana z pocz. XIX w., fundacji Alojzego Gostynskiego
Krupiec - Kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia NMP. W 1724 r. Mikołaj Cetner ufundował klasztor misjonarzy z drewnianym kościołem. W 1822 r. nowy kościół ufundował generał Osip Igelstrom. W 1866 r. kościół zamieniono w cerkiew prawosławną.
Radziwiłłów – Kościół p.w. Siedmiu Boleści N.M.P., drewniany wybudowany w 1760 r. wybudowany przez ks. Pawła Maklaka, odbudowany po pożarze w 1841r. i poświęcony.
Ptycza – Kościół p.w. Św. Trójcy, drewniany ufundowany w 1632 r. przez księcia Władysława Lubomirskiego. Nowy kościół wzniósł w 1787 r. ks. Maciej Lebl – miejscowy proboszcz.
Jałowicze – Kościół p.w. Objawienia Najświętszej Marii Panny. Pierwszy kościół drewniany wzniesiony przez Samuela Dolmat-Isajkowskiego w 1669 r. Nowy murowany kościół oo. Dominikanów wybudowano w 1716 r. ze składek parafian, konsekrowany w 1820 r.. W 1851 r. przekształcony w parafialny,
Targowica – Kościół p.w. Matki Bożej Różańcowej i klasztor dominikanów ufundowany został w 1675 r. przez Stanisława Kazimierza Bieniowskiego, wojewodę czernihowskiego. W 1832 r. władze carskie likwidują klasztor, a kościół w 1871 r. zamieniają w cerkiew.
Beresteczko – Kościół p.w. Św. Trójcy. Klasztor oo. Trynitarzy w latach 1689-1832. Pierwszy kościół drewniany p.w. Św. Andrzeja Apostoła wybudowano w połowie XVII w. Nowy, murowany wzniesiony w 1711 r. przez Tomasza Karczewskiego, kasztelana halickiego, właściciela Beresteczka oraz Jego brata Jana, konsekrowany w 1801 r.

Dekanat Włodzimierski

Włodzimierz
1) Kościół farny parafialny p.w. Św. Joachima i Anny. Pierwszy drewniany kościół wybudowany w 1554 r. z fundacji ks. Anny Zbaraskiej spłonął w 1736 r. Odbudowany jako murowany w 1752 r staraniem bpa Adama Woyny Orańskiego i przez niego konsekrowany.
2) Kościół parafialny p.w. Rozesłania Apostołów, murowany zbudowany w latach 1718-1755 z fundacji Ignacego Sadowskiego starosty Słonimskiego. dla zgromadzenia oo. Jezuitów. Po kasacie zakonu w 1774 r. przekazany Bazylianom. W 1840 r. oddany cerkwi prawosławnej.
Łokacze – Kościół p.w. Św. Antoniego Padewskiego. Pierwszy kościół drewniany powstał przed 1726 r., z fundacji księcia Pawła Sanguszki. Nowy kościół murowany fundowany w 1771 r. przez Wilgów, konsekrowany w 1816 r.
Poryck - Kościół p.w. Św. Trójcy i Św. Michała Archanioła. Pierwszy drewniany kościół wybudował w poł. XVIII w. Andrzej Zahorowski, podsędek łucki. Nowy kościół murowany ufundowany w latach 1759-74 przez Czackich, konsekrowany w 1774 r.
Horochów – Kościół p.w. Wniebowstąpienia Pańskiego. Pierwszy drewniany kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P. i Znalezienia Krzyża Świętego został ufundowany przez Sanguszków w 1619 r., konsekrowany w 1626 r.. W 1718 r. kasztelanka wołyńska Joanna Wielhorska zbudowała nową drewnianą świątynię, która spłonęła w 1802 r.. W 1808 r. nowy murowany kościół ufundował hr. Walery Strojnowski, ówczesny właściciel Horochowa, Świątynia konsekrowana w tymże roku przez bp Hieronima Strojnowskiego.
Drużkopol - Kościół p.w. Niepokalango Poczęcia N.M.P i Św. Stanisława Bpa, pierwotnie drewniany, potem murowany z 1779 r. W latach 1692-1832 kościół oo. Franciszkanów, po kasacie klasztoru w 1832 r. filia parafii w Horochowie, rozebrany prawdopodobnie w 1877 r.
* Kaplica w Chołoniowie, murowana z końca XVII w.
Zabłotce – Kościół p.w. Św. Trójcy, murowany wybudowany w latach 1760-73 r. z fundacji Michała Gurowskiego, konsekrowany w 1774 r.
Swojczów – Kościół p.w. Narodzenia N.M.P. Pierwszy kościół drewniany wybudowany w 1607 r. przez Jana Lahodowskiego, kasztelana wołyńskiego. Nowy kościół murowany wybudowany w 1787 r. przez Feliksa Czackiego..
Sielec- Kościół p.w. Św. Trójcy, murowany wybudowany w 1668 r. przez księżnę Helenę Sapiehę, konsekrowany w 1779 r.
Litowiż - Kościół p.w. Św. Michała Archanioła. Pierwszy kościół drewniany ufundowany w 1614 r. przez księcia Janusza Ostrogskiego i w tym samym roku poświęcony. Nowy również drewniany kościół wybudowała w 1701 r. księżna Katarzyna Radziwiłłowa. W 1864 r. rozpoczęto budowę murowanego kościoła.
Korytnica – Kościół p.w. Św. Antoniego Padewskiego. Pierwszy kościół drewniany wybudowany w 1605 r. staraniem parafian. W 1864 r. wybudowano nowy murowany kościół konsekrowany w 1869 r.
Koniuchy - Kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P., drewniany wybudowany w 1677 r. przez Wacława Hulewicza, w 1757 r. przebudowany na murowany przez ks. Karola Orłowskiego.
Szelwów - Kościół filialny w p.w. Św. Michała Archanioła, zbudowany w 1765 r przez Michała Gurowskiego.
Zaturce – kościół p.w. Św. Trójcy i Marii Magdaleny. Dawniej kościół oo. Augustianów (1634-1832). Pierwszy kościół drewniany ufundowany w 1620 r. przez Jana Łahodowskiewgo, kasztelana wołyńskiego. Nowy murowany ostał wybudowany w 1642r. przez miecznika wołyńskiego Walerego Podhorodyńskiego. Konsekrowany w 1646 r.
Kisielin – Kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia N.M.P. Pierwszy drewniany kościół powstał przed 1685 r. Nowy murowany kościół ufundowany przez Gołuchowskich dla zgromadzenia oo. Karmelitów, powstał w 1720 r., konsekrowany w 1746.r. Po likwidacji zakonu w 1832 r został zamieniony w kościół parafialny.
* Kaplica w Woronczynie, murowana, wybudowana przez generała Ludwika Kropińskiego ok. 1820 r.

Dekanat Kowelski

Kowel – Kościół p.w. Św. Anny, drewniany. Pierwszy zbudowany ok. 1551 r. Po zniszczeniu odbudowany w 1710 r. przez Leszczyńskiego, wojewodę wołyńskiego, konsekrowany w 1725 r. Kościół spłonął w 1854 r, odbudowano go ze składek wiernych.
Maciejów - Kościół parafialny p.w. Św. Bronisława Biskupa Męczennika i Św. Anny. Pierwszy murowany kościół został wybudowany w II poł. XVI w przez Stanisława Maciejowskiego, kasztelana sandomierskiego, konsekrowany w 1595 r., zniszczony podczas najazdu szwedzkiego. Świątynię odbudował wojewoda wołyński Anastazy Miączyński. W 1870 r. kościół został skonfiskowany i przekazany cerkwi prawosławnej.
Hulewicze – była tutaj parafia katolicka z kaplicami w Kaszówce (??) i Czersku (1875 r.).
Hołoby – Kościół p.w. Św. Michała Archanioła murowany, wybudowany w latach 1711-1728 r. przez Józefa Jaruzalskiego podstolego podlaskiego. Kościół spłonął w 1786 r i został odbudowany przez w 1783 r. przez Ludwika Wilgę, wojewodę czernihowskiego, konsekrowany w 1802 r.
Mielnica - Kościół p.w. Św. Józefa Oblubieńca N.M.P. Pierwszy drewniany kościół wybudował ok. 1705 r. Ludwik Maniecki, chorąży czernihowski. Nowy murowany kościół wybudował w 1794 r. Jerzy Olszański, podkomorzy łucki. Władze rosyjskie zamknęły kościół w 1873 r.. W kościele znajduje się słynny obraz Bogurodzicy podobno związany z królem Janem III Sobieskim i wyprawą na Wiedeń.
Ratno – Kościół p.w. Podwyższenia Świętego Krzyża, drewniany, ufundowany na początku XVI w. przez Jakuba Siekluka i króla Aleksandra Jagiellończyka. Nowy drewniany kościół wybudowano w 1784 r. staraniem Mikołaja Grotta Faliszewskiego, kanonika kapituły łuckiej. Konsekrowany w 1798 r.
Kamień Koszyrski – Kościół p.w. Św. Michała Archanioła, w latach 1637-1832 oo. Dominikanów., murowany zbudowany w 1637 r. przez księcia Adama Aleksandra Sanguszko w 1637 r. Przebudowany ze składek parafian w latach 1830-37, konsekrowany w 1858 r.
Buceń – Kościół p.w. Ofiarowania N.M.P. Pierwszy kościół drewniany ufundowany w 1733 r. przez księżnę Józefine Jabłonowską z Mycielkich. Nowy murowany wybudowany w 1810 r. przez księżnę Annę z Sapiehów Jabłonowską.
Ostrówki – Kościół p.w. Św. Andrzeja Apostoła, figuruje w spisie parafii z 1726 r.. Pierwszy kościół drewniany został wybudowany przez Izabelle Kańską przy wsparciu Andrzeja Olędzkiego. Nowy, także drewniany kościół został wybudowany w 1838 r. kosztem parafian.
Nabruska – Kościół p.w. Św. Piotra i Pawła, drewniany wybudowany w 1727 r. przez Dorotę Rzeczycką, poświęcony w 1795 r.
Luboml – Kościół p.w. Św. Trójcy, murowany ufundowany w 1412 r. przez króla Władysława Jagiełłę , konsekrowany w 1552 r.
Opalin – Kościół p.w. Św. Katarzyny, murowany, wzniesiony w połowie XVII w przez Łukasza Opalińskiego, starostę hrubieszowskiego. Parafia zamknięta przez rząd carski w 1868 r. , a kościół zburzony.
Przewały – Kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P., drewniany, wybudowany w 1464 r. przez Jana Górkę, konsekrowany w 1682 r. Nowy kościół drewniany (modrzewiowy) wybudowany przez Ignacego Sadowskiego, konsekrowany w 1752 r.
Turzysk – Kościół p.w. Św. Franciszka Walezego. Pierwszy kościół drewniany wybudowany przez księżnę Teofilę Ludwikę Lubomirską w 1700 r.. Nowy murowany kościół został wybudowany w 1763 r. przez Józefa Adama Ossolińskiego, konsekrowany w 1817 r.

Dekanat Ostrogski

Ostróg
1. Kościół parafialny p.w. Wniebowzięcia N.M.P. Pierwszy drewniany kościół ufundowany przez księcia Fedora Ostrogskiego został spalony przez Tatarów w 1443 r. Nowy kościół wzniesiony przez Wasyla Ostrogskiego w 1582 r. również został zniszczony przez Tatarów. W 1624 r. świątynie odbudowała Anna Chodkiewiczowi z Ostrogskich, a następnie w XVIII w. odrestaurowała Anna Jabłonowska.
2. Kościół p.w. Św. Trójcy, oo. Kapucynów, drewniany, wniesiony w latach 1747-1769 przez księcia Janusza Sanguszko, wojewodę wołyńskiego. Konsekrowany w 1778 r. Po kasacie zakonu w 1832 r. kościół zamieniono go w więzienie.
* Kościół filialny p.w. Św. Jana Nepomucena w Mizoczu, ufundowany w 1795 r. przez gen. Krzysztofa Dunin-Karwickjego a wykończony przez jego syna Kazimierza po 1830 r
* Kaplica w Milatynie, drewniana z XVII w.
* Kaplica zamkowa w Nowomalinie, murowana z XVII w.
Krzywin (Krzewin) – Kościół murowany p.w. Św. Antoniego Padewskiego wybudowany przez księcia Reszczyńskiego w 1801r. (na miejscu dawnego z 1737r. fundacji księcia Jabłonowskiego) i konsekrowany.
Międzyrzecz Ostrowski - W początkach XVI wieku hetman książę Konstanty Ostrogski wzniósł obronną cerkiew p.w. Św. Trójcy. Książę Janusz Ostrogski, kasztelan krakowski, jako katolik ofiarował tę cerkiew w 1612 r. oo. Franciszkanom. W 1866 r. klasztor Franciszkanów uległ kasacie, a kościół zamieniono znowu na prawosławną cerkiew parafialną.
Tajkury (Tajgóry) – Kościół p.w. Św. Wawrzyńca, murowany, wybudowany w 1710r. przez Wawrzyńca Pepłowskiego, wojewodę podolskiego. Konsekrowany w 1727 r.
* Kaplica w Zdołbicy.
* Kaplica w Ożeninie, murowana z 179r r. fundacji Stanisława Jełowickiego
Kuniów - Kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P.. Pierwszy kościół drewniany wybudowany w 1727 r., nowy murowany wybudowany ze składek w 1832 r. i poświęcony. Parafia istnieje od 1722 r.
Lachowce – Kościół p.w. Św.Trójcy, Wniebowzięcia N.M.P. oraz Św. Piotra i Pawła, w latach 1612-1864 kościół oo. Dominikanów, wybudowany przez Pawła Krzysztofa Sieniutę , konsekrowany w 1789 r. Po kasacie klasztoru zamieniony w parafialny, w 1868 r. oddany cerkwi.
Annopol – Kościół p.w. Św. Ducha, drewniany wybudowany w 1752 r. spłonął i nabożeństwa odbywają się w kaplicy cmentarnej.

Dekanat Rówieński

Równe – Kościół p.w. Św. Michała. Pierwszy drewniany kościół wybudowany w 1548 r. przez Beatę z Kościeleckich Ostrogską zniszczyli Tatarzy. Budowę nowego kościoła, także drewnianego, rozpoczęła w 1606 r. księżna Anna Ostrogska. Staraniem ks. Józefa Junoszy Piaskowskiego, proboszcza rówieńskiego wymurowano nową świątynię w 1813 r. Po kilku latach z powodu zagrożenia zawaleniem się kościoła, nabożeństwa odbywały się w murowanej cmentarnej kaplicy p.w. Św. Józefa, wybudowanej w 1764 r. przez księcia Lubomirskiego.. W 1849 r. kościół został zamknięty. W 1858 r., z inicjatywy księcia Kazimierza Lubomirskiego, rozpoczęto budowę nowego murowanego kościoła.
* Kaplica w Gródku.
Klewań – Kościół p.w. Zwiastowania N.M.P. Pierwszy kościół drewniany wybudowany w 1590 r. przez księcia Jerzego Czartoryskiego, parafię erygowano w 1598 r. Nowy kościół murowany wybudowany w 1630 r. przez księcia Michała Jerzego Czartoryskiego, konsekrowany w 1673 r. spłonął w 1739 r. Odbudowany w latach 1745-48 przez księżnę Izabelę Czartoryską, konsekrowany w 1799 r.
* Kaplica w Płosce, drewniana z 1772 r.
* Kaplica w Hruszwicy, drewniana z 1809 r.
Horyńgród – Kościół p.w. N.M.P. Jałowieckiej. Pierwszy kościół drewniany wybudowany w 1643 r. przez księcia Albrechta Stanisława Radziwiłła i jego żonę Krystynę z Lubomirskich. Nowy kościół murowany ufundował w 1759 r. książę Michał Czetwertyński, podkomorzy bracławski.
Tuczyn – Kościół p.w. Św. Michała Archanioła. Pierwszy kościół drewniany ufundowany ok. 1590 r. przez Mikołaja Siemaszko, kasztelana bracławskiego został spalony przez Tatarów. Nowy kościół murowany wybudowany w 1767 r. przez Michała Walewskiego, właściciela Tuczyna, konsekrowany w 1779 r.
* Kaplica w Korościatynie, murowana
Aleksandria – Kościół p.w. Zaślubin N.M.P. Pierwszy kościół drewniany z XVII w., nowy murowany wybudowany w latach 1861-1862. Parafia istnieje od 1675 r.
Szpanów – Kościół p.w. Św. Piotra i Pawła, murowany wybudowany w latach 1727-1735 przez Piotra Popławskiego, podstarostę kijowskiego, konsekrowany w 1782 r.
Derażne – Kościół p.w. Św. Trójcy. Pierwszy kościół drewniany wybudował w 1614 r. książę Janusz Ostrogski, kasztelan krakowski. Po zniszczeniu odbudował go w 1753 r. Karol Niemierzyc. Do 1754 r. był to kościół filialny parafii Stepań. Nowy murowany kościół wybudowany w 1804 r., przez Tadeusza Podhorodeńskiego.
* Kaplica w Podłużnem, murowana z 1825 r.
* Kaplica w Lipnie z 1800 r..
* Kaplica w Chołoniewiczach, drewniana z 1754 r.
Stepań – Kościół p.w. Św. Michała Archanioła. Pierwszy kościół drewniany ufundowany przez księcia Janusza Ostrogskiego, kasztelana krakowskiego. murowany wybudowany staraniem hrabiego Stanisława Worcela w latach 1803-1806 r., poświęcony w 1807 r.
Berezne – Kościół p.w. Św. Kajetana. Pierwszy kościół drewniany wzniesiony przez Mikołaja Siemaszko, kasztelana Racławskiego, zniszczony został w XVII w. przez Tatarów. Odbudowany przez Józefa Daniłowicza w 1717 r. Od 1743 r. był kościołem filialnym parafii Tuczyn. Parafię w Bereznem erygowano w 1765 r. Nowy kościół murowany wybudowany w latach 1813-1817 przez Michała Korzeniowskiego i jego żonę Annę z Bogatków, konsekrowany w 1826 r.
* Kościół filialny w Mokwinie, p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego, murowany, wybudowany w 1750 r. przez księcia Stanisława Lubomirskiego, konsekrowany w 1830 r.
Kazimirka - Kościół p.w. Św. Kazimierza. Pierwszy, drewniany wybudowany przez księcia Albrechta Radziwiłła w 1629 r., zniszczony przez Tatarów w 1665 r., odbudowany jako murowany w 1670 r. ze składek wiernych przez ks. Feliksa Bachowskiego, prałata i dziekana kolegiaty ołyckiej, wielokrotnie potem przebudowywany, konsekrowany w 1824 r.
* Kaplica w Kosmaczowie.
Międzyrzecz - Kościół p.w. Św. Antoniego Padewskiego, dawniej oo. Pijarów. Pierwszy kościół drewniany wybudowany w XVI w. przez Konstantego Ostrogskiego spłonął w 1694 r. Nowy, murowany wybudowany przez księcia Dominika Lubomirskiego w latach 1702-25, konsekrowany w 1725 r. Po kasacie klasztoru w 1853 r. zamieniony w kościół parafialny.,
Niewirków – Kościół p.w. Św. Trójcy, w latach 1698-1832 oo. Dominikanów. Pierwotnie drewniany wybudowany w 1698 r. przez Mikołaja Rokszyckiego podstolego trockiego, w 1807 postawiony z muru kosztem Jana Steckiego chorążego koronnego i Barbary z Rojewskich Olizarowej, konsekrowany w 1808 r.
* Kaplica pałacowa w Bystrzycach, murowana z 1849 r.

Dekanat Zasławski

Zasław
1. Kościół parafialny p.w. Św. Józefa, dawniej oo. Misjonarzy, murowany, wybudowany w latach 1749-1751 przez księcia Pawła Sanguszkę.
2. Kościół p.w. Św. Michała i klasztor oo. Bernardynów, murowany, wybudowany w latach 1606-1630 r. przez księcia Janusza Pasławskiego, wojewodę wołyńskiego, W 1648 r. zburzony przez kozaków Chmielnickiego, w latach 1727-1744 r. odbudowany przez księcia Pawła Sanguszkę, konsekrowany w 1744 r.
3. Kościół farny p.w. Św. Jana Chrzciciela, murowany, wzniesiony pod koniec XVI w. przez księcia Janusza Zasławskiego. Zniszczony w 1648 r. został odbudowany w latach 1754-1756 z fundacji Pawła Sanguszki.
  * Kaplica w Sławucie - kościół p.w. Św. Doroty wybudowany w 1822 r. przez księcia Eustachego Sanguszkę, konsekrowany w 1848 r..
Białogródka – kościół p.w. Przemienienia Pańskiego, murowany, wybudowany w 1803 r. przez księcia Sanguszkę.
Łabuń - kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia N.M.P., murowany, wybudowany w 1731 r. przez księcia Józefa Lubomirskiego, podstolego litewskiego. Konsekrowany w 1800 r.

Dekanat Stary Konstantynów

Stary Konstantynów – Kościół p.w. Jana Chrzciciela, murowany, wybudowany w 1751 r. przez księcia Janusza Sanguszkę, konsekrowany w 1778 r.
Butowce – Kościół p.w. Św. Krzyża, murowany, wybudowany w 1808r. przez obywatela Piotra Przysłuskiego i w tym samym roku poświecony.
Bazalia – Kościół p.w. Św. Trójcy, murowany, wybudowany w 1760r. przez proboszcza Broniszewskiego, konsekrowany w 1840 r.. Parafia istnieje od 1586r.
* Kaplica w Tereszkach
Ostropol – Kościół p.w. Św. Barbary, murowany, wybudowany w 1858 r przez Drożyńskiego na miejscu wcześniejszego drewnianego z 1776 r. powstałego z fundacji księcia Lubomirskiego. Konsekrowany w 1872 r.
Ożohowce - ???
Wołoczyska – Kościół p.w. Św. Trójcy, murowany, wybudowany w 1813 r. przez hrabiego Moszyńskiego na miejscu dawnego z 1722 r. fundacji wojewody kijowskiego Potockiego, konsekrowany w 1813 r.
Kupiel – Kościół p.w. Wniebowzięcia M.B., murowany, wybudowany w 1847 r. przez Annę Poniatowską, w tym samym roku poświecony.
Kulczyny – Kościół p.w. Św. Bartłomieja, murowany wybudowany w 1795 r. przez generała Poniatowskiego i w tym samym roku poświęcony.
Teofipol (Teofilpol) - Kościół p.w. Św. Trójcy, murowany, przerobiony w 1847 r. z byłego refektarza klasztoru oo. Trynitarzy, wybudowanego w latach 1742-1746.. Parafia istnieje od 1736 r.

Dekanat Nowogród Wołyński (Zwiahel)

Nowogród Wołyński. (Zwiahel) – Kościół p.w. Podwyższenia Św. Krzyża, murowany wybudowany w I poł. XVII w. przez księżnę Annę z Ostrogskich Chodkiewiczową,, zniszczony przez Kozaków w 1651 r. Odbudowany jako drewniany w 1724 r. kosztem Jerzego Aleksandra Lubomirskiego, wkrótce spłonął. Odbudowany w latach 1753-1756 kosztem i staraniem miejscowego proboszcza księdza Józefa Karpińskiego kanonika łuckiego,. Konsekrowany w 1778 r.
* Kaplica w Horodnicy, murowana z początku XIX w, fundacji księcia Henryka Lubomirskiego i jego żony Teresy z Czartoryskich
Korzec – Kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P., drewniany z murowana wieżą ufundowany w 1633 r. przez księcia Karola Koreckiego, kasztelana wołyńskiego. Nowy murowany kościół ze składek wiernych i kosztem własnym wystawił proboszcz Stanisław Kropornicki w 1706 r,, konsekrowany w 1736 r.
Połonne – Kościół murowany p.w. Św. Anny wybudowany w 1607 r. przez księcia Stanisława Lubomirskiego, wojewodę krakowskiego
Miropol – Kościół murowany p.w. Św. Antoniego Padewskiego wybudowany w 1820 r. z fundacji Anny Rostworowskiej, konsekrowany w 1828 r.
Berezdów - Kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia N.M.P, drewniany, wybudowany w 1775 r. przez księcia Jana Jabłonowskiego wojewodę bracławskiego i poświęcony

Dekanat Krzemieniecki

Krzemieniec
1) pierwsza kaplica ufundowana przez królową Bonę w 1538 r. przekazana została na początku XVII w franciszkanom, którzy dobudowali do niej kościół ufundowany przez księcia Wiśniowieckiego, po kasacie zakonu kościół przekształcono w cerkiew prawosławną.
2) Kościół parafialny p.w. Św. Stanisława Biskupa Męczennika, murowany, wybudowany w latach 1853-57 przez wiernych.
3) Kościół pojezuicki p.w. Św. Ignacego Loyoli ufundowany w latach 1720-40 przez Wiśniowieckich, po kasacie zakonu w 1773 r. przekształcony w kościół parafialny, odrestaurowany w 1820 r., w 1832 r. przejęty przez cerkiew prawosławną.
Jampol – Kościół p.w. Przemienienia Pańskiego, murowany, wybudowany w 1723 r. przez książąt Wiśniowieckich na miejscu byłego kościoła drewnianego z 1646 r.. Konsekrowany w 1741 r., a w 1850 r. odnowiony.
Szumsk – Kościół p.w. Niepokalanego Poczęcia N.M.P., murowany, wybudowany w 1852 r. przez Ludwikę z Puszyńskich Mężyńską na miejscu starego. Konsekrowany w 1860 r.
Oleksiniec - Kościół p.w. Św. Michała Archanioła, zbudowany w XVIII wieku przez Czartoryskich. W 1869 r. zamknięty przez rząd rosyjski i zamieniony na cerkiew prawosławną.
Wiśniowiec
1. Kościół parafialny p.w. Św. Stanisława Biskupa Męczennika, murowany wybudowany w 1757r. przez Jana Mniszcha i jego żonę Katarzynę z Zamojskich, przebudowany w 1811 r.
2. Kościół p.w. Św. Michała Archanioła, dawniej oo. Karmelitów Bosych. Pierwszy kościół murowany z 1645 r. fundacji księcia Jeremiego Michała Wiśniowieckiego, zniszczony w 1672 r. przez Turków. Mowy murowany kościół ufundowany przez Michała Serwacego Wiśniowieckiego w 1726 r., konsekrowany w 1740 r. Po kasacie zakonu przekształcony w cerkiew prawosławną w 1832 r.
Wyszogródek – Kościół p.w. Św. Ducha, murowany wybudowany przed 1726 r, przebudowany w 1760 r. przez Adama Rżyszczewskiego i poświęcony
Kołodno – Kościół p.w. Św. Marcina i Elżbiety, murowany, wybudowany przed 1793 r przez Leonarda Marcina Świejkowskiego, wykończony w 1801 r. przez jego syna Adama.
* Kaplica w Musurowcach, murowana z 1799 r. fundacji Augusta Piegłowskiego.
Białozórka – Kościół p.w. Zwiastowania N.M.P., murowany., wybudowany staraniem hrabiego Adama Brzostowskiego w 1768 r..
Łanowce – Kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P. Pierwszy kościół drewniany z 1781 r. fundacji Agnieszki Jełowickiej spłonął w 1839 r. wraz z archiwum. Nowy murowany wybudowany w 1857 r. przez Teodora Jełowickiego, konsekrowany w 1860 r.
* Kościół w Bereżance, drewniany z 1700 r. fundacji Jerzego Wyhowskiego
Szumbar - Kościół p.w. Św. Trójcy. W latach 1727-1832 klasztor oo. Trynitarzy. Kościół drewniany wybudowany w 1727 r. przez Franciszkę z Hornowskich Błędowską, dziedziczkę czwartej części wsi. Odnowiony przez Michała Błędowskiego w 1762 r. , ponownie w 1858 r. ze składek parafian..
Katerynburg (Katerburg) – Kościół p.w. Św. Józefa. Pierwszy drewniany kościół wybudowany staraniem Adama Platera i jego żony Katarzyny z Sosnowskich w 1794 r. Nowy murowany wzniosła Cecylia Ożarowska w latach 1854-1877. Poświęcony w roku ukończenia budowy.

Dekanat Żytomierski

Żytomierz
1. Kościół p.w. św. Jana z Dukli i klasztor oo. Bernardynów. Pierwotnie drewniany z 1760 r. ufundowany przez Kajetana Ilińskiego. Po pożarze w 1820 r. odbudowany, w latach 1828-1841. Skonfiskowany w 1842 r. i zamieniony na seminarium
2. Katedra p.w. Św. Zofii. Drewniana świątynia istniała w tym miejscu już w 1225 r. Nową, murowaną katedrę zbudowano w latach 1746-1748 z fundacji biskupa Jana Samuela Ożgi. Po zniszczeniach w 1768 r. katedra została przebudowana
Berdyczów
1. Kościół p.w. Św. Barbary. Pierwszy drewniany ufundowany przez Barbarę z Zawiszów Radziwiłłową w 1759 r. Kościół murowany wybudowano w 1826 r. z ofiar parafian
2. kościół murowany p.w. Niepokalanego Poczęcia N.M.P. zbudowany ok. 1626 r przez Janusza Tyszkiewicza, wojewodę kijowskiego dla oo. Karmelitów. Zniszczony po wojnach kozackich został odbudowany w latach 1739-1743. W następnych latach przebudowywany.
Leszczyn – Kościół p. w. Św. Trójcy, murowany, wybudowany w 1805 r. przez Józefa Polanowskiego stolnika przemyskiego, konsekrowany w 1806 r..
Kotelnia – Kościół p. w. Św. Antoniego Padewskiego, murowany, wybudowany w 1781 r. przez Antoniego Pruszczyńskiego
Trojanów – Kościół p.w. Św. Kazimierza, drewniany, wybudowany w 1751 r .przez podkomorzego kijowskiego Nikodema Woronicza i w tym samym roku konsekrowany
Krasnopol – Kościół p.w. Matki Boskiej, drewniany, wybudowany w 1751 r., przez Bartłomieja Giżyckiego kasztelana wyszogrodzkiego i w tym samym roku konsekrowany
Iwnica – Kościół p.w. Św. Jana Chrzciciela wybudowany przez barona Szoduar w 1826 r. , konsekrowany w 1839 r.
Cudnów – Kościół p.w. Znalezienia Świętego Krzyża, murowany, wybudowany w 1749 r. staraniem ks. Antoniego Gerczyńskiego sufragana kijowskiego, konsekrowany w 1762 r.
Kodnia – Kościół p.w. Matki Bożej Zwycięskiej, murowany, wybudowany i konsekrowany w 1827r.
Pauliny – Kościół p.w. Św. Jana Nepomucena, drewniany, wybudowany w 1796 r. i w tym samym roku konsekrowany.
Toporzyszcze – Kościół p.w. Św. Tekli , drewniany, wybudowany w 1844 r. z datków parafian. Poświęcony w 1846 r. Parafia istnieje od 1699 r.

Dekanat Owrucki

Wieledniki – Kościół p.w. Św. Trójcy, drewniany, wybudowany w 1765 r. przez Potockich, konsekrowany w 1799 r.
Owrucz – Kościół p.w. Wniebowzięcia N.M.P. , murowany, wybudowany w latach 1753-1759 przez Dominikanów, konsekrowany w 1760 r..
Narodycze – Kościół p.w. Św.Tekli , dawniej oo. Karmelitów, drewniany, wybudowany w latach 1748 - 1763 z datków parafian. Parafia istnieje od 1748r.
Olewsk – Kościół p.w. Św. Krzyża, drewniany wybudowany w 1669 r. przez Karola Niemirycza. W 1868 r. kościół spłonął i kosztem biskupa Ludwika Bryka odbudowany w 1877 r., w tym samym roku konsekrowany
Uszomierz – Kościół murowany p.w. Św. Mikołaja wybudowany w 1844 r. przez Nowowiejskiego i w tym samym roku konsekrowany.

Wykaz parafii i dekanatów Diecezji Łucko-Żytomierskiej wykonałem na podstawie Elenchusa 1843 r. a opisy kościołów z Kalendarza Liturgicznego Diecezji Łucko-Żytomierskiej z 1887r.( Литургическiй Календарь Луско-Житомирской Епархiи на 1887 годъ.) i innej dostępnej literatury

Edmund Goś, marzec 2009 r.     
Dziękuje Joannie Gierobie (Lublin) za cenne uzupełnienia.     
 

* * * * *

Materiały do publikacji dostarczył: Edmund Goś
Biblioteka Potyczek z Genealogią